Modelarstwo TT

Wpisy z kategorii ″Węglarki 9W/6 i 9W/4″

• Węglarki 9W/6 i 9W/4 – malowanie i oznaczenia

  02 listopada 2018, Tabor, Węglarki 9W/6 i 9W/4, Tadeusz Brak komentarzy

  Po dłuższej przerwie powracam do relacji z przebudowy tytułowych węglarek.

  Malowanie

  Nadwozia obu modeli pomalowałem aerografem emalią olejną Revell 37 Matt z domieszką Humbrol 113 Matt. Dzięki temu modele uzyskały nieco spłowiały odcień, pasujący do planowanej mocniejszej patyny. Wcześniej jednak, w ramach przygotowania wagonów do głębszej waloryzacji, fragmenty ich drzwi i burt pomalowałem ciemnobrązową farbą i zamaskowałem w nieregularne wzory. Dzięki temu po pomalowaniu właściwym kolorem i zdrapaniu maskowania uzyskałem efekt odłażących na skutek korozji płatów farby.
  W porównaniu z opisanymi powyżej zabiegami pomalowanie podwozi było niezwykle proste – w całości zostały pomalowane emalią Humbrol 85 Satin.

  Oznaczenia

  Do oznaczenia wagonów użyłem kalek pochodzących z niedziałającego już serwisu www.kalkomanie.com. Kalki te były bardzo dobrej jakości, choć w oznaczeniach wagonów przynależących do OPW zabrakło charakterystycznego symbolu [OPW] w postaci ramki. Element ten został dodrukowany na drukarce laserowej z białym tonerem.

  

  Detale

  Ostatnim etapem było pomalowanie drobnych detali oraz pomostów. Ze względu na trudny dostęp do tych elementów, malowałem je pędzelkiem retuszerskim 00. Pomosty były w oryginale wyłożone deskami, dlatego w modelu użyłem szarozielonej farby Revell 45 Matt. Poręcze pomalowałem zaś czarną farbą Humbrol 85 Satin, zgodnie z obowiązującym w tamtych latach schematem. Korzystając z pędzelka retuszerskiego 000 pomalowałem na biało tablice przestawcze hamulca, a zaostrzoną wykałaczką – ich dźwignie.

  

  malowanie, oznaczenia, PKP, węglarka. Wyświetleń: 883

• Węglarki 9W/6 i 9W/4 – stopnie i poręcze

  29 czerwca 2018, Tabor, Węglarki 9W/6 i 9W/4, Tadeusz Brak komentarzy

  Ostatnim etapem przebudowy modeli BTTB na węglarki 9W/6 i 9W/4 było dorobienie wszystkich drobiazgów i detali, w tym stopni i poręczy na dobudowanych pomostach hamulcowych.

  Stopnie

  W rzeczywistości oba stopnie wiodące na pomost węglarek były mocowane do wsporników, które następnie były przykręcone do ramy wagonu. Ze względu na trudności z wykonaniem takiego elementu, tylko niższy stopień wykonałem na wspornikach ze struny stalowej 0,22mm, natomiast górny stopień przykleiłem bezpośrednio do fragmentów czołownicy modelu analogicznie jak wcześniej wykonałem to w wagonie G02 z budka hamulcową.

  

  Poręcze

  Kolejnym trudnym do wykonania detalem były poręcze na pomoście. W rzeczywistości były one dość wiotkie, pozbawione usztywnień czy zastrzałów. Aby zapewnić odpowiednią sztywność w modelu, wygiąłem poręcze ze struny stalowej 0,3mm, pozostawiając na końcach sztyfty, którymi poręcz zostanie zamocowana w pomoście. Do poręczy dolutowałem także odcinek pręta stalowego 0,5mm, imitującego mechanizm hamulca ręcznego. Do końca mechanizmu dolutowałem też korbę, wygięta ze struny 0,18mm. W pomoście nawierciłem otwory Φ 0,4mm, w które pasują sztyfty poręczy. Po dokładnym spasowaniu części całośc skleiłem cyjanoakrylem.

  

  Pozostałe detale

  Oprócz opisanych wcześniej poręczy wyposażyłem każdy z modeli w szereg innych detali, do których należą – trójkąty hamulcowe, fototrawione ściągi podwozia, haki holownicze, węże powietrzne, stopnie manewrowych, uchwyty spinaczy oraz poręcze dla rewidenta taboru. Elementy fotorawione pochodziły z oferty MOD-ART’u, natomiast pozostałe elementy wykonałem w większości ze strun stalowych o średnicach od 0,18mm do 0,3mm. Poniżej przedstawiam zdjęcia modeli gotowych do malowania:

  

  9W/4, 9W/6, PKP, przebudowa, węglarka. Wyświetleń: 759

• Węglarki 9W/6 i 9W/4 – podłoga

  20 czerwca 2018, Tabor, Węglarki 9W/6 i 9W/4, Tadeusz Brak komentarzy

  Kontynuując prace nad tytułowymi węglarkami postanowiłem w ramach eksperymentu wykonać drewnianą podłogę modelu, upodabniając go tym samym jeszcze bardziej do oryginału.

  Zgodnie z dokumentacją UIC wszystkie odmiany węglarki 9W posiadały drewnianą podłogę. Fakt ten nie znalazł niestety odzwierciedlenia w fabrycznym modelu. Rolę imitacji podłogi pełni w nim polakierowana na szaro stalowa blaszka, częściowo tłoczona, jednak tłoczenia te w żadnym wypadku nie przypominają deskowania. W niektórych swoich modelach próbowałem poprawić ten stan malując nieregularne smugi imitujące deski, ale rozwiązanie takie nie dało oczekiwanych efektów. Dlatego w przypadku omawianych modeli węglarek postanowiłem więc wykonać podłogę z prawdziwego drewna.

  Jako źródło drewna posłużyły mi kawałki forniru wycięte z opakowań po francuskich serach pleśniowych. 😉 Z forniru tego wyciąłem imitacje desek, czyli paski o długości 20,5mm oraz szerokości 1,0 – 1,2mm. Jako bazę pod nową podłogę wykorzystałem oryginalną blaszaną podłogę wagonu. Oszlifowałem ją lekko i pomalowałem szarym podkładem polepszającym przyczepność. Następnie, używając kleju cyjanoakrykowego w żelu, pracowicie przykleiłem drewniane listewki do podłogi dbając o zachowanie niewielkich (ok. 0,1mm) odstępów między nimi. Wbrew pozorom nie była to wyjątkowo żmudna praca – wyklejenie jednej podłogi zajęło mi ok. 0,5 godzimy. Po związaniu kleju podłogę dokładnie wyszlifowałem papierem ściernym, aby zmniejszyć jej grubość oraz nadać właściwą fakturę.

  Tak wykonaną podłogę poddałem wstępnej waloryzacji. Nasączyłem ją mocno rozcieńczonymi farbami Humbrol 77 Matt oraz 31 Matt. Farbę nakładałem pędzlem wzdłuż desek, zmieniając nieznacznie co kilka desek proporcje kolorów. Dzięki temu udało mi się uzyskać efekt starego, zniszczonego warunkami atmosferycznymi drewna:

  

  9W/4, 9W/6, PKP, waloryzacja, węglarka. Wyświetleń: 699

• Węglarki 9W/6 i 9W/4 – podwozie

  17 sierpnia 2017, Tabor, Węglarki 9W/6 i 9W/4, Tadeusz Brak komentarzy

  W kolejnym odcinku tej relacji prezentuję sposób przebudowy podwozi modeli fabrycznych węglarek na podwozia węglarek 9W/6 i 9W/4.

  Cechą charakterystyczną węglarek 9W/6 i 9W/4 jest ich wydłużona rama. Całkowita długość tych węglarek wynosi 10,5m podczas gdy długość wersji podstawowej węglarki 9W wynosi 10,0m. Różnica długości wynosi 0,5m czyli ok. 4,2mm w skali TT. O tyle musiałem przedłużyć podwozia modeli wykorzystanych do budowy węglarek 9W/6 i 9W/4.

  Pierwszą czynnością było pozyskanie odpowiednich fragmentów podwozia z innego modelu. Fragment taki obejmował czołownicę wagonu wraz ze zderzakami, kompletną skrzynkę sprzęgu, fragmenty ostojnic, a także fragment plastiku, który zapełni miejsce po usuniętym sprzęgu przerabianego modelu. Kolejnym krokiem było usunięcie z przedłużanego podwozia węglarki wszystkich zbędnych elementów. Z czołownicy usunąłem zderzaki. Przy użyciu skalpeli o różnych kształtach usunąłem środkowy odcinek czołownicy oraz oryginalną skrzynkę sprzęgu. Szerokość wycięcia w czołownicy odpowiadała dokładnie szerokości skrzynki sprzęgu pozyskanej z wagonu-dawcy. Obie części podwozia dokładnie opiłowałem, aby pasowały do siebie jak najściślej, a następnie skleiłem klejem cyjanoakrylowym. Podczas klejenia skorzystałem z tej samej metody, zapewniającej równoległość klejonych elementów, którą zastosowałem do klejenia pomostów hamulcowych. Drewniane listewki doskonale sprawdziły się w tym zadaniu. Do czynności wykończeniowych należało wyszlifowanie pilnikiem drobnych nadlewów kleju oraz wykonanie ze struny stalowej 0,22mm nowej, przedłużonej sprężynki mocującej sprzęg.

  Ostatecznie oba podwozia węglarek zwiększyły swoją długość o ok. 4,6mm. To o ułamek milimetra więcej, niż wynika ze skali. Różnica ta jest jednak zupełnie niezauważalna, głównie za sprawą nieco szerszych pomostów hamulcowych, których szerokość wynikała z wymiarów użytej budki hamulcowej.

  

  9W/4, 9W/6, PKP, podwozie, przebudowa, węglarka. Wyświetleń: 837

• Węglarki 9W/6 i 9W/4 – pomosty

  09 sierpnia 2017, Tabor, Węglarki 9W/6 i 9W/4, Tadeusz Brak komentarzy

  Kolejnym etapem budowy modeli węglarek 9W/6 oraz 9W/4 było wykonanie pomostów hamulcowych.

  Pomosty wykonałem z dwóch warstw plastiku sklejonych ze sobą cyjanoakrylem. Łączna grubość uzyskanej w ten sposób płytki wynosi 0.8mm. To wyraźnie więcej niż w oryginale, jednak taka grubość okazała się konieczna ze względu na wymaganą sztywność tego elementu, wynikającą z planowanego sposobu jego montażu. W celu ułatwienia malowania oraz zapewnienia późniejszego serwisu modelu postanowiłem bowiem umocować pomosty do nadwozi modeli zamiast do ich podwozi.

  Oba pomost mają identyczne wymiary 21,2mm x 6,8mm, które wynikają z wymiarów zastosowanej budki hamulcowej oraz szerokości podwozia modeli. W pomoście przeznaczonym dla modelu węglarki 9W/6 wyciąłem dodatkowo niewielki otwór, przez który będzie możliwe wpuszczenie kleju mocującego budkę hamulcową. Pomosty przykleiłem do nadwozi klejem cyjanoakrylowym korzystając z prostego przyrządu – dwóch listewek zapewniających zachowanie idealnej równoległości powierzchni pomostu z podłogą modelu. W celu uniknięcia jakichkolwiek nadlewów, klej nakładałem od spodu modelu. Po ostatecznym związaniu kleju miejsce łączenia dokładnie oszlifowałem pilnikiem.

  Poniżej przedstawiam tradycyjnie kilka zdjęć wykonanych pomostów:

  

  9W/4, 9W/6, PKP, przebudowa, węglarka. Wyświetleń: 920

• Węglarki 9W/6 i 9W/4 – nadwozie

  24 lipca 2017, Tabor, Węglarki 9W/6 i 9W/4, Tadeusz Brak komentarzy

  W kolejnej części relacji z budowy węglarek 9W/6 i 9W/4 przedstawiam moje zmagania z nadwoziem obu wagonów.

  Tak jak wspomniałem poprzednio, węglarki 9W/6 i 9W/4 miały od strony pomostu stałą ścianę czołową zamiast uchylnej. Wygląd tej ściany był wyraźnie inny – była ona pozbawiona zawiasów oraz miała zupełnie inny układ wzmocnień. Stała konstrukcja czoła nie wymagała też dodatkowych ceowników usztywniających krawędzie ścian bocznych wagonu.

  Uwzględniając powyższe, przebudowę nadwozia fabrycznego modelu na wersję 9W/4 rozpocząłem od spiłowania na płasko wszystkich detali ze ściany czołowej oraz wspomnianych ceowników ze ścian bocznych. Do zgrubnego usunięcia detali użyłem nożyka, zaś do prac wykończeniowych – precyzyjnych pilników modelarskich. Następnie z plastiku o grubości ok. 0.4mm wyciąłem paski o szerokości odpowiadającej poziomemu oraz pionowym ceownikom stanowiącym usztywnienie ściany. Paski te przykleiłem do ściany modelu klejem cyjanoakrylowym. Na wierzch pionowych pasków nakleiłem następnie drugą warstwę pasków, tym razem wyciętych z plastiku o grubości 0.2mm, nadają tym elementom kształt najbardziej zbliżony do oryginału. Efekt moich prac przedstawiam na poniższych zdjęciach.

  

  Nieco inaczej postąpiłem z przebudową modelu pod węglarkę w wersji 9W/6. W tym wypadku ścinając zbędne detale ściany czołowej pozostawiłem pionowe fragmenty ożebrowania, które posłużą jako odstępniki, do których zostanie później przyklejona budka hamulcowa. Podobnie jak w pierwszym modelu, do ściany przykleiłem paski plastiku imitujące ceowniki stanowiące usztywnienie ściany. Drobnym uproszczeniem było użycie nieco szerszych pasków imitujących pionowe ceowniki. Ich szerokość została dobrana tak, że przylegają do pozostawionych na ścianie fragmentów żeber, przez co przyklejenie ich prosto było znacznie łatwiejsze. Odległość między zewnętrznymi krawędziami pasków jest taka sama jak w wagonie 9W/4.

  

  9W/4, 9W/6, PKP, przebudowa, węglarka. Wyświetleń: 1,034

• Węglarki 9W/6 i 9W/4

  20 lipca 2017, Tabor, Węglarki 9W/6 i 9W/4, Tadeusz Brak komentarzy

  Dwuosiowa węglarka o znormalizowanej konstrukcji UIC to bardzo popularny wagon. Był budowany w wielu krajach, także w Polsce. W latach 1960–1967 bramy wrocławskiego PaFaWag-u opuściło łącznie ponad 20 tysięcy wagonów tego typu w różnych odmianach, oznaczonych jako 9W, 9W/4, 9W/6, a w późniejszym okresie 201W.

  Znormalizowana węglarka zgodna z UIC znalazła również swój odpowiednik w postaci modelu TT. Niemiecka wersja tego wagonu, bardzo zbliżona do polskiego typu 9W, była produkowana przez wiele lat przez BTTB, a następnie Tillig. Mimo wspomnianego dużego podobieństwa, polscy miłośnicy nigdy nie byli rozpieszczani – w bieżącej ofercie producenta są tylko dwa modele nawiązujące do polskiej węglarki 9W, posiadające oznaczenia odpowiednio dla epoki III i IV. Chcąc przełamać tę monotonię, postanowiłem przebudować dwa modele niemieckie z mojej kolekcji na wagony polskiej konstrukcji 9W/6 (wersja z budką hamulcową) oraz 9W/4 (wersja z pomostem hamulcowym). Za wzór posłużyły mi nieliczne dostępne zdjęcia archiwalne wagonów tych typów.

  Przebudowa modeli TT na polskie wersje węglarek 9W/6 i 9W/4 wymaga szeregu dość istotnych zmian w budowie modelu. Przede wszystkim w obu przypadkach konieczne jest przedłużenie podwozia modelu. Długość ze zderzakami wagonu w wersji podstawowej (9W) wynosi 10,0m natomiast wersje 9W/6 i 9W/4 są dłuższe o 0,5m. Dodatkowo przebudowy wymaga ściana czołowa wagonu od strony pomostu, gdyż w wersji 9W/6 i 9W/4 ściana ta jest stała zamiast uchylnej. Posiada ona też inny układ wzmocnień. Wyzwanie stanowi też wykonanie od podstaw samego pomostu, budki, poręczy i stopni wagonu.

  Jako materiał do przebudowy posłużyły mi dwa modele niemieckich węglarek Es-u (na zdjęciu obok). Dawcą „organów do przeszczepu”, czyli fragmentów przedłużanego podwozia, stała się „startowa” węglarka bliżej nieokreślonego typu. W związku z tym, że na rynku nie ma typowo polskich budek hamulcowych, zdecydowałem się na wykorzystanie czeskiej budki hamulcowej, dostępnej w postaci zestawu do samodzielnego montażu.

  Przebudowę rozpocząłem od rozmontowania modeli bazowych na części. Po rozebraniu i wyczyszczeniu podwozi okazało się, że jedno z nich wymagało przeprowadzenia regeneracji łożysk. W miejsce starych łożysk wstawiłem metalowe wkładki, korzystając z metody opisanej w jednym z moich artykułów. Kolejnym etapem było zmontowanie budki hamulcowej. Zastosowana czeska budka hamulcowa jest podobna do polskich. Posiada zbliżony kształt oraz wymiary. Widoczną różnicę stanowią jednak okrągłe okienka, które w polskich budkach są prostokątne, a także wytłoczenia na ścianach. Kwestię okienek rozwiązałem poprzez delikatne ścięcie skalpelem wypukłej obwódki wokół „bulajów”, a następnie rozpiłowanie okienek do właściwego kształtu przy pomocy kwadratowego pilnika. Sklejając budkę zdecydowałem się wykonać jedne drzwi lekko uchylone, wzorując się na oryginalnym zdjęciu. Wymagało to wcześniejszego oszlifowania wewnętrznej strony drzwi z naddatków plastiku. Poniżej przedstawiam krótką galerię ukazującą efekty opisanych prac:

  

  9W/4, 9W/6, PKP, przebudowa, węglarka. Wyświetleń: 1,234

 |